18+
Бороҕон нэһилиэгэр олорор Евдокия Ивановна Стручкова аҕата Бурцев Иван Николаевич өрөспүүбүлүкэҕэ, улууска аатырбыт табаһыт, ийэтэ Александра Ивановна чуум үлэһитэ этилэр.
Евдокия Ивановна кыра эрдэҕиттэн бииргэ төрөөбүт убайдарын, эдьийдэрин кытта ыстаадаҕа улааппыта. Окуоланы бүтэрээт, аҕатын кытта табаһытынан, онтон чуумсугунан төрөөбүт Бороҕонун ыстаадаларыгар үлэлээбитэ.
Кыыс кэлин улаатан, биир дойдулааҕар табаһыт Иннокентий Николаевич Стручковка кэргэн тахсар. Дьоллоох ыалга 11 оҕо күн сирин көрөр. Онон Бороҕоҥҥо улахан дьиэ кэргэн тэриллэр. улууска соҕотох саамай элбэх оҕолоох ыал аатын ылаллар.
Үс улахан оҕолоро анал үөрэҕи бүтэрэн үлэһит дьон буоллулар. Улахан уол Эдуард Дьокуускай куоракка үлэлиир. Икки кыыс Наташа уонна Лияна быйыл анал орто үөрэҕи бүтэрдилэр. Наташа Нерюнгритааҕи медицинскай училищены түмүктээн, өрөспүүбүлүкэтээҕи медицинскэй кииҥҥэ медсиэстэрэнэн үлэлиэҕэ. Лияна бухгалтер идэтин баһылаата. Спартак Чурапчытааҕы физкультура институтун устудьуона. Кеша, Вася, Айыына, Алгыс, Саша оскуолаҕа үөрэнэллэр, Лида, Айтал дьыссаат иитиллээччилэрэ.
Оҕолор кыра эрдэхтэриттэн үлэҕэ такайыллаллар. Аҕалара Иннокентий Николаевич уолаттарын бэйэтин кытта илдьэ сылдьан мастыырга, оттуурга үөрэппит. Бэйэлэрэ ынаҕа суох ыал буолан , аймахтарыгар сайын аайы оттоһон үүтүнэн, сүөгэйинэн аһыыллар. Оттон ийэлэрэ Евдокия Ивановна кыргыттара куруук астыырга, дьиэ үлэтигэр көмөлөһөллөрүн киэн тутта кэпсиир. “Кэнники кэмҥэ онон ис үлэнэн дьарыктаммаппын даҕаны, барытын бэйэлэрэ оҥороллор. Оттон үөрэхтэригэр, уруок ааҕалларыгар улахаттар кыраларын уһуйаллар, бэрэбиэркэлииллэр”, – диир элбэх оҕолоох ийэ.
Аҕалара пенсияҕа тахсан да баран, билигин сылгыһытынан үлэлиир. Евдокия Ивановна кыра түөрт саастаах уолун көрөн, үлэлээбэккэ олорор. Ыйдааҕы дохуоттарын интэриэһиргиибин. Онуоха Евдокия маннык кэпсээтэ:
– Аҕабыт пенсията 18 тыһ. солк., онно 5 тыһ.солк кыра оҕолор босуобуйалара эбиллэр. Онон эрдэттэн тугу ыларбытын ааҕынабыт. Таҥас-сап өттүнэн хааччынан олоробут, улааппыт оҕолор таҥастара кыраларга барар, атах таҥаһын бэйэбит тигэбит. Этэҥҥэ икки улахан кыыс үөрэнэн бүттүлэр, төһө кыалларынан көмөлөспүппүт. Спартак уол харчы көрдөөбөт, стипендията үрдүк, сайынын үлэлээн хамнас аахсар. Икки уол Кешалаах Вася иккис сыл сайынын табаҕа үлэлээбиттэрэ. Былырыын иккиэн хамнас аахсан, куоракка Ил Дархан Егор Борисов дьаһалынан элбэх оҕолоох ыалга диэн бэриллибит дьиэбитигэр миэбэл бэйэлэрэ былааннаан ылбыттара. Оттон быйылгы хамнастарын Бороҕоннооҕу дьиэбитигэр эбии ороннору, куухуна ылыныахпыт диэбиттэрэ. Вася үөрүүтэ улахан, бэйэбэр дьыбаан ылынабын диэн. Былырыын сайын биэс биэдэрэ моруоска атыылаан эбии дохуот киллэринэн, оҕолор кинигэлэрин, тэтэрээттэрин, уруучукуларын тэриммиттэрэ. Быйылгы да былааҥҥа сир астааһына баар.
Стручковтар сайынын элбэх сир аһын хомуйаллар, бэйэлэрэ сииллэригэр хаһааналлар. Манна эбии хотугу эргимтэҕэ эминэн хааччыллыы ыарахаттардааҕынан, интернет нөҥүө информация ылан, наадалаах отону, оту хомуйан хатаран, суудараһын оҥорон доруобуйаларын тупсарыныыга туһаналлар. Холобур, моруоска доруобуйаҕа олус туһалааҕа биллэр. Хайдах онтон утах, барыанньа оҥорор туһунан Евдокия Ивановна барытын билэр.
Оҕо Стручковтар ийэлэрин кытта оскуолаҕа, нэһилиэнньэҕэ ыытыллар култуурунай тэрээһиҥҥэ көхтөөхтүк кытталлар. Кешалара ыллаан, “Полярная звезда” курэххэ кыайыылаах буолан дьонун үөрдүбүттээх. Быйыл сайын кыра кыыс Айыына Эдьигээҥҥэ Арктика оҕолоругар анаан тэриллибит лааҕырга сынньанан кэллэ. Куонкурустарга кыттыбыт, скрипкаҕа оонньуурга үөрэммит, элбэх саҥа доҕордоммутун астынан кэпсиир. Саамай кыралара Айтал түөрт саастаах, элбэх кэпсээннээх, бэһиэлэй киһи. Евдокия Ивановна: “Оҕолорум элбэхтэрэ үчүгэй, бэйэ-бэйэлэригэр көмөлөсүһэн, миэхэ бэйэбэр күүс- көмө буолан улааттылар”, – диэн сирдээҕи үөрүүтүн үллэстэр.
Ийэ оҕолоро табаҕа үөрэ-көтө үлэлии тахсалларыттан, төрүт дьарык кинилэр аҕа уустарыгар умнулла илигиттэн дуоһуйар. “Билигин көс ыалга элбэх көмө оҥолуллар буолан эрэрэ олус үчүгэй, ыстаадаҕа үлэ усулуобуйата тэриллиититтэн, ордук дьахталларга болҕомто уурулларыттан табаһыт үлэтэ олус тутулуктаах”, – диир куруук ыстаадаҕа үлэлээбит чуумсук ийэ.
Онно Стручковтар бэйэлэрин үтүө холобурдарынан оҕолорун олоххо бэлэмнииллэрэ кэрэхсибиллээх. Кэлэр өттүгэр бу үтүө ыалга дьол-соргу эрэ тосхойдун. Оҕону иитии уопута диэн бу манна сытар, туһаныахха наада.
Татьяна Слепцова
Хаартыска Стручковтар дьиэ кэргэн архыыптарыттан