18+
Герб
Рекламный баннер 980x90px unterhead
Архив
Рекламный баннер 300x200px left-1
Мы в соцсетях
Рекламный баннер 300x600px left-2
Рекламный баннер 300x60px right-1
Рекламный баннер 300x60px right-2

Өрөмүөн үлэтэ салҕанар

04:42 21.01.2014 16+
2751

Тиксии-3 бөһүөлэккэ, санатар буол­лах­ха, тохсунньу 10 күнүгэр Нееловскай хомоттон бастакы тахсыы ситимҥэ  (подъем) ууну хачайдыыр икки носуос алдьанан,  850 м уһуннаах бастакы тах­сыы ситим (водовод) хам тоҥмута. Итинтэн сиэттэрэн, бөһүөлэк үс хочуолунайын уунан хааччыйар 1000 куб м иэннээх икки емкость  уута бү­тэн, ыксаллаах быһыы-майгы үөс­кээ­­битэ. Тиксии-3 бөһүөлэгин хочуо­лунайдарын уонна итии бэриллэр систематын кылгастык билиһиннэрэр буоллахха, маннык. Өлүөнэ өрүс түһэр  Нееловскай хо­моттон икки носуос көмөтүнэн уу (бастакы подъем, уһуна 850 миэтирэ) Нееловскай хочуолунайга бэриллэн ититиллэр. Салгыы итии уу 7 км уһуннаах сүрүн ситиминэн (во­довод)  1000 куб. м иэннээх  ик­ки емкоска  улахан кыамталаах носуостарынан тиэрдиллэр. Икки емкость үрдүк сир­гэ туралларынан сибээстээн, онно мун­ньуллубут уу Тиксии-3 бөһүөлэгин социальнай объектарын уонна олорор дьиэлэ­рин итиинэн хааччыйар 170, 25 №-дээх уонна ТТХ (авиапорт) хо­чуолунайдарга тиийэр.

Тиксии-3 бөһүөлэккэ барыта 9 олорор дьиэ баарыгар 366 киһи олорор.  Сүрүн ситимҥэ (Нееловскайдааҕы) саахал тах­сан, 48 квартиралардаах 276, 280 №-дээх икки дьиэҕэ итиини тиэрдэр ситим  то­ҥон турар. Бу икки дьиэ холбоон, 96 квартиралаахтарыттан баара-суоҕа 27-гэр 48 киһи олорор. Атын квартиралар кураанах тураллар. Олохтоохторо атын сиргэ эрдэ  көһөн барбыттар. Бу ба­йыан­най аэродром сабыллыытын кыт­та сибээстээх. Ити икки дьиэҕэ оло­рор  48 ыал электроконвекторынан квар­ти­раларын сылыттынан олороллор. Дьиэ­лэр подъезтарыгар итиини биэ­рэр пушкалар түүннэри-күнүстэри үлэ­лииллэр.

Тохсунньу 18 күнүнээҕи туругунан,  “СР ОДьКХ” ГУП үс биригээдэтэ  түүннэ­ри-күнүстэри үлэлээтилэр.  Тоҥмут 800 миэтэрэ уһуннаах ситими ириэриигэ ыарахаттар баар буолан, 99 миэтэрэ уһуннаах саҥа турбаны сыбааркалаан уурдулар. Өрөмүөн үлэтин хаамыытын СР олорор дьиэ, коммунальнай хаһаа­йыстыбаҕа уонна энергетикаҕа министрэ Алексей Колодезников үрдүттэн тиийэн хонтуруоллуур.

Тохсунньу 19 күнүгэр  түүн  “ОДьКХ” ГУП тэрийиитинэн ИЛ-76 самолетунан 39 тонна кэриҥэ саҥа турба тиэлиннэ.   Бу иннинэ анал түөрт рейс оҥоһуллубута. ИЛ-76 уонна Ан-26 самолеттарынан  паар көмөтүнэн тоҥмут турбаны ириэрэр анал техника, уу баһар үс массыына уонна 30 электроконвектор аҕалыллыбыттара. Са­ҥа турбаларынан 276, 280 №-дээх дьиэлэргэ итиини тиэрдэр ситими оҥо­руохтара. Анал биригээдэ үлэни са­ҕалаата.

Бу күн ити дьиэлэргэ өрөмүөн үлэ­тэ хайдах ыытылла турарын уон­на олохтоохтор хайдах дьаһанан олорол­лорун РФ ыксаллаах быһыыга-майгыга кылаабынай управлениетын Саха си­ри­нээҕи начальнигын солбуйааччы Ар­ка­дий Саввинов уонна оройуон ба­һы­лыга Константин Шахурдин хас да ыалга сырыттылар. 280 №-дээх дьиэ 6 квартиратын хаһаайыттара Алек­сандр уонна Ирина Милентьевтэр элек­тро­конвектор көмөтүнэн сылыттан оло­роллор. Дьиэ канализацията хам тоҥон туалет, ванна үлэлээбэт, уу суох. Атын дьиэҕэ көһүөхтэрин баҕарбаттар эбит. Атын квартираны көрөн баран, олус эргэтин ааһан, кирэ-хоро сүрэ бэрт диэн аккаастаабыттар. Ити үрдүнэн оҕолоох ыаллар оҕолорун инниттэн сылаас дьиэҕэ көспүттэр. Дьиэни кэ­рийэ сылдьан, та­һырдьа биэдэрэлээх дьон тоҥон-хатан туралларыгар түбэһэ түстүбүт. Летчик формалаах киһи аатын этэриттэн ак­каастанна, чаастан ордук кэриҥэ иһэр ууну аҕалалларын кэтэспит. Сүрдээҕин тоҥмут, сирэйэ кырыа буолбут. Баһылык Константин Шахурдин  тустаах дьоҥҥо эрийэн билсибитигэр, уу аҕалыахтаах массыына алдьаммыт диэн эппиэти иһиттэ. “Ол туһунан олохтоохторго тоҕо эрдэ биллэрбэккит, таһырдьа кэтэһэн тураллар”, – диэн мөҕө бы­лаастаан хардарда. Биир ыалга киирэ сылдьыбыппытыгар, уулаах массыына кэлэрин түннүгүнэн манаан олорон тахсан ылабыт, дииллэр. Дьиҥэр, кэлбиттэрин биллэрэн, “бэбээхтэтэллэрэ” буоллар диэн бэйэлэрин санааларын эттилэр. Ол гынан баран, бу оннук-айылаах ыксаллаах буолбатах, массыына тимир буоллаҕа, алдьанара-кээһэнэрэ ханна барыай? Хойутаан да буоллар, ууну аҕалыахтара турдаҕа. Саамай сүрүнэ, саахал туоратыллыан наада.

Бу күн биригээдэ­лэр Нееловскай хо­моттон бастакы тахсыы (подъем) 850 м уһуннаах уу  си­ти­мин  өрөмүөннүүр түбүгэр сы­рыт­­тылар.  Маһа-ото суох туун­­дара буо­лан, сытыы тыал киһи си­рэйин чыпчархайынан биэртэлиир кур­дук. Ону ол диэбэккэ, биригээдэ уолат­тара туох баар санааларын, күүс­тэрин-кыах­тарын биэрэн туран үлэ­лээ­тилэр. Манна халлаан сырдык ту­рара адьас аҕыйах бириэмэ буолан туту­һан көрүү. Киэһэ 8 чаас саҕана барыта этэҥҥэ буолла диэн хомоттон ууну оботторон ыыппыттарыгар, биир сиргэ хайыы-үйэ тоҥо охсон, турба хайа барбыт эбит. Онон сүрүн ситим уутун анал кырааннары арыйан сүөкээн, ол алдьаммыт сири оҥорор түбүгэр түстүлэр. Халлаан лаппа хараҥарда, тыал өссө күүһүрэргэ дылы,  “Сатаан оҥоруоххут суоҕа!”, –  диирдии хаары өрө ытыйар. Онон өр туран үлэлииргэ олус ыарахан усулуобуйа. Халлаан лаппа хараҥаран, туох даҕаны түптээн көстүбэт.

Ити курдук кытаанах усу­луобуйаҕа түүннэри үлэлээн, бастакы тахсыы (подъем) ситими оҥорон, тох­сунньу 20 күнүгэр сарсыарда 6 чаас 30 мүнүүтэҕэ Нееловскай хомоттон ууну носуоһунан оботторон, тымныы ууну ититэр Нееловскайдааҕы хочуолунайга биэрдилэр.

Ол эрээри тохсунньу 20 күнүгэр эбиэт саҕана 850 миэтэрэ уһуннаах бастакы тахсыы ситимҥэ биллибэт биричиинэн  Нееловскайдааҕы хочуолга уу барыыта эмиэ тохтотулунна. Хас да киһилээх биригээдэ 250 миэ­тэрэлээх ситими ириэ­рэн оҥоро сылдьаллар.

Оттон Тиксии бөһүөлэгэр бэйэтигэр олох күөстүү оргуйар. Былырыын ал­тын­ньы саҕана  саҥа хочуолунай үлэҕэ киирэн, барыта орун-оннугар. Тохсунньу 19 күнүгэр Тиксии-3 бөһүөлэккэ саахалы туоратыы үлэтэ бара турдаҕына, киин бөһүөлэккэ спортивнай-сын­ньа­нар комп­лекска  4 чааска Аҕа дой­ду улуу сэриитин чиэстээн кэлэ сылдьар Александр Сам­сонов концер­дыгар олохтоохтор мус­тубуттар. Оройуон ба­һылыга  Константин Шахурдин саахалы туоратыыга үлэлии сылдьан, ыраахтан кэлбит ытык ырыаһыт концертыан аҕай иннинэ тиийэн, олох­тоохтор ааттарыттан эҕэрдэ тылы эттэ уонна салгыы Тиксии-3 бөһүөлэккэ 6 чааска олохтоохтору кытта көрсүһэр мун­ньахха барда. Олох салҕанар диэн маны этэн эрдэхтэрэ.

 

 Александр ТАРАСОВ, 

“Саха сирэ” хаһыат корреспонденэ

 

Автор хаартыскаҕа түһэриитэ.

 

Последние новости