Киһи аймах олоҕун сайдыытыгар сылгы, ынах сүөһү олус элбэх үтүөлээх, өҥөлөөх. Санаан да көрдөххө, былыргыттан саха дьоно алаастан, сайылыктан кыстыкка баралларыгар,таһаҕас таһалларыгар ат көлөнү төһөлөөх туһаммыттара буолуой. Ол иһин өбүгэлэрбит сылгыны таҥара оҥостон “Дьөһөгөй оҕото”, “Айыы оҕото” диэн ааттаан сүгүрүйэллэрэ.
Сылгы саха итэҕэлигэр дириҥ суолталаах айыы буолар. Билигин техника үйэтэ кэлэн, аны аты күүстээх кыамталаах тыраахтыр солбуйда. Ол эрээри сылгыны сөптөөхтүк аһаттыҥ да, уматык көрдөөбөт, куһаҕан суол диэн иҥнэн турбат, киһиэхэ бастыҥ доҕор, эрэллээх атас буолар.
Итини таһынан сылгы барахсан турар бэйэтэ хаама сылдьар ас-таҥас, туттар тэрил буоллаҕа. Бары бэркэ билэбит, сылгы тириитэ, сиэлэ хаһаайыстыбаҕа олус туһалаах. Сылгы сиэлинэн, кылынан, кутуругунан ынахха хатыллыбыт быа оҥороллор. Итини таһынан сылгы кылыттан дэйбиир оҥоһуллар буолан, киһиттэн араас куһаҕан тыыннары дьалбарытарга туттуллар. Сылгы тугун да бырахпакка барытын туһаҕа таһаараллар. Саха сылгытын этэ, сыата, хаана, быара, хартата барыта доруобуйа туһалааҕа биллэр. Мин санаабар, тыа сиригэр сылгыны ииттэр наһаа туһалаах. Тыа сирин олохтооҕо аҥардас хамнаска, биэнсийэҕэ уонна оҕо харчытыгар олороругар олус ыарахан.
Ынах сүөһүнү, сылгыны иитэргэ сайын саха киһитэ оттуур. Биһиги дьиэ кэргэнинэн сайын аайы оттуубут. Тыа сиригэр ходуһа барыта налыы, дэхси буолбатах. Биһиги ходуһабыт уулаах, хонуута диэн кыра, техника сатаан сылдьыбат, онон илиинэн оттуубут. Уолаттарым хотуурунан оҕо эрдэхтэриттэн охсоллор, охсуллубут оту мунньабыт, бугуллары таһабыт. Биллэн туран илии үлэтэ олус сылаалаах буолар. Маннык үлэлээн- хамсаан, тиритэ-хорута мөхсөн идэлэһэнэҕин, кыстыыр аскын оҥостоҕун. Дэлэҕэ да этиэхтэрэ дуо “ Күһүҥҥү киһи күлбүтүнэн, сааскы киһи салбаммытынан” диэн. Дьэ маннык туһалаах уонна улахан суолталаах көлөбүтүн -- аты -- бэйэ күүһүнэн таптаан, көрөн-харайан ииттэхпитинэ, туһата өссө улаатыа дии саныыбын. Сылгы этин атыылаһан ыларга сыаната ыарахан. Тыа ыала барыта ону сатаан уйуммат. Онтон ынах сүөһүлээх ыал утарыта атастаһыахтарын эмиэ сөп. Билигин тыа олохтооҕо идэһэлэммит ордор эттэрин олохтоохторго атыылаан кыра да буоллар дьиэ кэргэнигэр дохуот киллэринэр. Хас биирдии сүөһү ииттэр киһи атыылыыр этин, үүтүн сибиэһэйдии, тоҥнуу атыылаатаҕына дьон-сэргэ үөрүө этэ.
Хаһаайыстыбалаах дьоҥҥо өйөбүл баар буоллаҕына тыа сирэ сайдыа.
Тыа сирин кэлэр кэскилэ өбүгэлэрбит төрүт дьарыктарын – сылгы уонна ынах сүөһүнү иитиини сүтэрбэккэ илдьэ сылдьыыбыт буолар.
Тыа сириттэн силистээх мутуктаах киһи өлөн охтон биэрбэт, ол иһин тыа сирин уйгутун уһатар, кэскилин кэҥэтэр.
Олох хаамыытын кытта тыа сирэ тэҥинэн сайдыахтаах дии саныыбын.
Мария ИВАНОВА, Бороҕон, общкорр.
Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
При цитировании материалов ссылка на газету обязательна.
За содержание и достоверность объявлений редакция не отвечает.
Мнение авторов может не совпадать с мнением редакции.
E-mail: info@mayak-arc.ru 18+
© Информационное агентство Инфорос, 2010 – 2025