Олунньу 13 күнэ – төрөөбүт тыл уонна сурук-бичик күнэ, Ийэ тыл норуот майгытын- сигилитин, сиэрин-туомун сонордоон илдьэ сылдьар. Тыла сайдыылаах, баай, хомоҕой буоллаҕына омук бэйэтэ эмиэ оннук: өй-санаа өттүнэн чэбдик. Тыл – ааспыт кэммит, билиҥҥи олохпут уонна инникибит баайа.
Саха Республикатыгар төрөөбүт тыл олунньу 13 күнүгэр – саха бастакы учуонайа лингивиһэ, уһулуччулаах сырдатааччыта, демократа, реформатара, маассабай национальнай сурук-бичик төрүттээччитэ, сахалыы бастакы учебниктар ааптардара уонна таһаарааччылара Семен Андреевич Новгородов төрөөбүт күнүгэр бэлиэтэнэр.
Төрөөбүт тылы харыстааһыҥҥа сүрүн болҕомто ууруллар. Өссө 16 сыл анараа өттүгэр республикабытыгар «Саха Республикатын тылларын туһунан» сокуон ылыллыбыта. Хоту дойду аҕыйах ахсааннаах төрүт норуоттарын социальнай- экономическай сайдыыларын уһун кэмнээх программата ылыныллыбыта, дойдубутугар эбээн, эбэнки уонна юкагир тылларын – саха сирин аҕыйах ахсааннаах төрүт норуоттарын төрөөбүт тылларын харыстааһын,сөргүтүү уонна сайыннарыы проблемаларын үөрэтэр соҕотох хоту дойду аҕыйах ахсааннаах төрүт норуоттарын проблемаларын института үлэлиир. Бу боппуруостары быһаарыы киһи аймах иннигэр ытык иэспитинэн буолар.
Саха тыла сир үрдүгэр биир түҥ былыргы тылынан биллэр. Учуонайдар этэллэринэн, бу олус архаичнай уонна аан дойду уустук тылларыттан биирдэстэринэн буолар. Ол иһин Еванггелияны сахалыы тылбаастааһын дьиҥ ис суолталаах буолла. Бу үлэ биэс сыл устата барбыта. ЮНЕСКО саха тылын өйдөбүнньүгүнэн – Олонхону киһи аймах тылынан уонна материальнайа суох нэһилиэстибэтин шедевринэн билиниитэ саха норуотун тылын уонна культууратын үрдүк суолтатын туоһулуур. “Төһөннөн элбэх тылы билэҕин да, соччонон баайгын”– диэн норуот муудараһыгар этиллэр.
Бүгүн биһиги Россия бары норуоттарын төрөөбүт тыллара сүтэн, симэлийэн хаалбатын, кэлэр көлүөнэ төрөөбүт тылын билэр уонна ол тылынан кэпсэтэр буоларын туһугар үлэлиибит. Төрөөбүт тыл үйэтийбит үгэстэрин харыстаан эдэр көлүөнэҕэ тиэрдэ сатыыбыт.
Биһиги сахалар бэйэбитин арҕаһыттан тэһиниилээх Айыы аймахтарынан, көхсүттэн тэһиниилээх Күн улуустарынан ааттанабыт. Онон самныбат саргылаах, охтубат оҥоһуулаах буолуохтаахпыт.
Кырдьаҕастан сүбэтин, эдэртэн эйэтин ылан, ыра ындыылаах, төлкө төргүүлээх, кэскил кэһиилээх Айыы аартыгын устун, антах-бэттэх аралдьыйбакка, кэлэр кэмнэр кэрэ кэрдиилэрин диэки эҥэрбититтэн тутуһан, илиибититтэн сиэттиһэн, эрчимнээхтик хардыылаан, эгэ-дьэҕэ эҥэрдэнэн иннибит хоту баран иһиэххэйиҥ!
Матырыйаалы бэлэмнээтэ Л.М. Корякина,
Тиксиитээҕи киин библиотека
Рукописи не рецензируются и не возвращаются.
При цитировании материалов ссылка на газету обязательна.
За содержание и достоверность объявлений редакция не отвечает.
Мнение авторов может не совпадать с мнением редакции.
E-mail: info@mayak-arc.ru 18+
© Информационное агентство Инфорос, 2010 – 2025